Tworzenie prezentacji przy użyciu LaTeX cz. 3: budowa prezentacji

We wcześniejszych wpisach przedstawiłem w jaki sposób utworzyć szkielet prezentacji w LaTeXu. Teraz czas na utworzenie właściwych slajdów. Od razu uprzedzę, znajdą się tu tylko same podstawowe informacje, akurat to co było mi potrzebne do utworzenia prezentacji o Subversion.

Konstrukcja slajdu

Slajdy w klasie Beamer są zawarte między dwoma tagami: \begin{frame} oraz \end{frame}. Tylko to co zostanie umieszczone pomiędzy nimi zostanie wzięte pod uwagę i na tej podstawie zostaną wygenerowane slajdy.

Generalnie wynikiem pojedynczej ramki (frame) jest utworzenie pojedynczego slajdu w pliku PDF. Nie zawsze jednak tak będzie, istnieją polecenia, których użycie spowoduje wygenerowanie większej ilości slajdów.

I tak wygląda podstawowy slajd:

Jego definicja:

Slajd ten jest zbudowany w nastepujący sposób:

• \begin{frame} – rozpoczęcie slajdu
• [c] – mówi, że zawartość slajdu ma zostać wycentrowana na środku, można też użyć [t] mówiącego, że zawartość slajdu ma zostać wyrównana do góry
• {Kiedy blokowanie jest potrzebne} – tytuł slajdu, można także umieścić podtytuł w kolejnym nawiasie klamrowym, do dyspozycji są także dwa polecenie: \frametitle oraz \framesubtitle, które pozwalają na ich ustawienie wewnątrz slajdu
• zawartość slajdu, w tym przypadku po prostu akapit tekstu, poszczególne akapity muszą być rozdzielone przynajmniej dwoma znakami końca linii (jeden znak końca linii pozwala na dzielenie długiej linii w pliku źródłowym, ale przez LaTeX będzie on zastąpiony znakiem spacji)
• \pause – powoduje, że zostanie zatrzymane wyświetlenie slajdu w momencie napotkania znaczka, w praktyce w tym przypadku spowoduje wygenerowanie dwóch stron w pliku PDF: pierwsza będzie zawierała tylko pierwszy akapit, druga oba
• \end{frame} – koniec slajdu

Wypunktowania na slajdach

Jednym z najczęściej używanych elementów prezentacji są różnego rodzaju wypunktowania. W przypadku tworzenia prezentacji mamy można zdefiniować ich trzy rodzaje:

• lista
• numerowane
• użycie definicji do numerowania

Lista wartości

Przykładowy wygląd listy wartości:

I kod który odpowiada za wygenerowanie tej strony:

Nowe elementy, które się pojawiły:

• \begin{itemize} – rozpoczęcie listy numerowanej
• \item [6] – nowy element listy
• \end{itemize} – koniec listy numerowanej

Jak widać, listy można także zagnieżdżać poprzez ponowne rozpoczęcie definicji listy numerowanej. Jeżeli z jakiś powodów chcemy wyświetlić część elementów listy, lub wyświetlać je po kolei, to zawsze można w odpowiednim miejscu dodać polecenie \pause.

Lista numerowana

Tworzenie list numerowanych wygląda praktycznie tak samo jak tworzenie zwykłej listy (zmienia się tylko jej typ). Tak wygląda slajd w wybranym temacie:

I kod odpowiedzialny za jego wygenrowanie:

Elementy nowe:

• \begin{enumerate} – rozpoczęcie listy numerowanej
• \item [6] – kolejny element listy
• \end{enumerate} – zakończenie listy numerowanej

Listy z wartościami definiowanymi

Można także stworzyć listę, w której będzie się podawało definicję, która jest opisywana:

Kod, który definiuje tę stronę:

• \begin{description}[\texttt [9]{branches}] – rozpoczęcie listy opisowej, w nawiasach [] można podać wartość najszerszego elementu, dzięki temu będzie możliwe odpowiednie ustawienie szerokości kolumny na wartości opisowe
• \item [6][\texttt [9]{trunk}] – kolejny element listy, w nawiasach [] podaje się wartość etykiety
• \texttt [9]{trunk} – wyświetlenie podanego tekstu (w nawiasach {}) przy użyciu czcionki o stałej szerokości znaków
• \end{description} – koniec listy opisowej

Wstawienie grafiki

Kolejnym elementem często umieszczanym w prezentacjach są rożnego rodzaju obrazki. W prezentacji wyglądają one tak:

Kod, który generuje ten slajd:

Znaczenie nowych elementów:

• \begin{frame}{Współdzielenie plików}{Pobranie plików z repozytorium} – podanie tytułu i jednocześnie podtytułu slajdu
• \begin{figure}[t] – oznaczenie, że będzie wstawiany obrazek, który zostanie wyrównany do góry (znacznik [t]
• \includegraphics [11] – wstawienie grafiki
  • height=0.62\textheight – ustawienie nowej wysokości obrazka, w tym przypadku to będzie 0,62 pomnożone przez wielkość miejsca na wprowadzenie tekstu
  • keepaspectratio=true – przy skalowania obrazka zachowaj proporcje
  • clip=true – obcięcie marginesów, należy ustawić aby działał parametr trim
  • trim=0 0 0 100 – zdefiniowanie marginesów do obcięcia
  • {img/wsp_plik_1.png} – ścieżka dostępu do grafiki
• \caption [12] – definicja podpisu pod obrazkiem
• \end{figure} – koniec wstawianie obrazka

Tworzenie ramek

Można na prezentacji także umieszczać rożnego rodzaju ramki pozwalające na grupowanie informacji znajdujących się na slajdzie.

I kod pozwalający na wygenerowanie tego slajdu:

Jak widać, za utworzenie ramki odpowiada konstrukcja \begin{block}{Linia poleceń}. Pozwala ona na zdefiniowanie ramki oraz jej tytułu.

Pojawia się także dodatkowa opcja w polecenie \includegraphics [11]: scale=0.45. Pozwala ona na skalowanie obrazka o zadaną wielkość.

Wstawienie fragmentów kodu

Przy normalnym używaniu LaTeXa musimy uważać na obecność znaków specjalnych, które są w odpowiedni sposób przez niego interpretowane. Czasem istnieje potrzeba wstawienia fragmentu np. kodu źródłowego, który zawiera pokaźna ilość tych znaków specjalnych (np. przykład użycia jakiejś metody w LaTeXu). Przydatna wtedy jest możliwość wyłączenia interpretacji tekstu jako poleceń Tex.

I kod źródłowy, który pozwala na wygenerowanie powyższego slajdu:

Na co zwrócić uwagę:

• \begin{frame}[fragile] – podczas definiowania slajdu należy ustawić parametr [fragile], włącza ona odpowiedni sposób interpretacji slajdu i pozwala na użycie poniższego polecenia
• \begin{verbatim} – rozpoczęcie bloku, które ma zawierać wrażliwy tekst
• \end{verbatim} – koniec bloku
•   –

Przykładowy projekt – prezentacja Subversion

Powyższe informacje wystarczyły mi do utworzenia prezentacji o Subversion. Poniżej link zarówno do pliku PDF z prezentacją, jak i do jej źródeł w LaTeXu:

• Plik PDF: Subversion – jak działa ^[15]
• Źródła: Subversion – jak działa – źródła prezentacji ^[16]

Źródła

• Beamer User Guide ^[17]